Chuyển đổi số tại Việt Nam: Thay đổi tương lai doanh nghiệp và đất nước

Khi thời đại số hóa đang diễn ra nhanh chóng trên toàn cầu, chuyển đổi số tại Việt Nam đang định hình lại các ngành công nghiệp và xã hội với tốc độ chưa từng có. Với nền kinh tế năng động, tỷ lệ thâm nhập internet ngày càng tăng và các sáng kiến do chính phủ dẫn dắt, Việt Nam đang ở vị thế độc nhất để trở thành một cường quốc kỹ thuật số. Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, nền kinh tế số của Việt Nam đã tăng trưởng 28% trong năm 2022, đạt giá trị 23 tỷ USD. Sự chuyển đổi này không chỉ nằm ở công nghệ, mà còn thể hiện sự thay đổi căn bản về cách thức các doanh nghiệp, chính phủ và cá nhân vận hành trong một thế giới kết nối.

Để điều hướng thành công trong quá trình chuyển đổi số, cần có chuyên môn và các giải pháp tiên tiến. Việc hợp tác với một công ty phát triển phần mềm hàng đầu như Savvycom sẽ giúp các doanh nghiệp áp dụng và tích hợp hiệu quả các công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI), điện toán đám mây và Internet vạn vật (IoT).

Toàn cảnh thị trường chuyển đổi số tại Việt Nam

Chuyển đổi số tại Việt Nam đang là một trong những thị trường phát triển nhanh nhất Đông Nam Á, nhờ vào sự kết hợp giữa chính sách của chính phủ, đổi mới sáng tạo từ khu vực tư nhân và dân số trẻ am hiểu công nghệ. Việc áp dụng công nghệ số đã tăng tốc đáng kể trong nhiều lĩnh vực, đưa Việt Nam trở thành trung tâm nổi lên của sự tiến bộ công nghệ. Với nền kinh tế đang phát triển và sự tập trung ngày càng lớn vào tích hợp số, thị trường này mang lại những cơ hội to lớn, cùng với các thách thức mới nổi.

Chuyển đổi số tại Việt Nam

Tác động kinh tế và tiềm năng tăng trưởng

Thị trường chuyển đổi số của Việt Nam được dự báo sẽ đạt đến những tầm cao chưa từng có. Theo McKinsey, chuyển đổi số có thể đóng góp thêm 30 tỷ USD vào GDP của Việt Nam mỗi năm vào năm 2030. Nền kinh tế số của đất nước, được định giá 23 tỷ USD vào năm 2022, dự kiến sẽ tăng trưởng lên 49 tỷ USD vào năm 2025, với tỷ lệ tăng trưởng hàng năm (CAGR) 28%. Các ngành chủ chốt thúc đẩy tăng trưởng này bao gồm thương mại điện tử, fintech và dịch vụ kỹ thuật số.

Chiến lược chuyển đổi số của chính phủ, thể hiện qua chương trình “Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025”, là động lực quan trọng. Sáng kiến này đặt mục tiêu đưa Việt Nam vào top 50 quốc gia trong Chỉ số Phát triển Chính phủ Điện tử của Liên Hợp Quốc, đồng thời thúc đẩy việc áp dụng rộng rãi các công nghệ của Cách mạng Công nghiệp 4.0 trong cả khu vực công và tư.

Chuyển đổi số theo ngành

Bối cảnh chuyển đổi số tại Việt Nam có sự khác biệt đáng kể giữa các ngành:

• Sản xuất: Ngành sản xuất đang được thúc đẩy bởi việc áp dụng các nhà máy thông minh và thiết bị IoT. Các công ty như VinFast đã tích hợp công nghệ tiên tiến vào tự động hóa và tối ưu hóa chuỗi cung ứng, thiết lập tiêu chuẩn mới cho ngành.
• Thương mại điện tử và bán lẻ: Với tỷ lệ thâm nhập internet hơn 70% và dân số trẻ, thị trường thương mại điện tử Việt Nam đang bùng nổ. Các nền tảng như Shopee và Lazada đã định hình lại hành vi tiêu dùng, trong khi các nhà bán lẻ truyền thống áp dụng hệ thống thanh toán số và phân tích AI để nâng cao trải nghiệm khách hàng.
• Ngân hàng và Fintech: Hơn 95% tổ chức tài chính tại Việt Nam đang chuyển đổi số, tận dụng AI, blockchain và giải pháp ngân hàng di động. Sự gia tăng của ví điện tử như MoMo và ZaloPay nhấn mạnh sự chuyển dịch sang nền kinh tế không tiền mặt.
• Y tế: Chuyển đổi số trong y tế, bao gồm khám chữa bệnh từ xa và chẩn đoán hỗ trợ AI, đã tăng tốc sau đại dịch nhằm cung cấp giải pháp chăm sóc sức khỏe số hóa phù hợp với nhu cầu của người Việt Nam.

Bối cảnh đầu tư

Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) là động lực lớn cho chuyển đổi số tại Việt Nam. Các tập đoàn như Samsung, Intel và LG đã đầu tư mạnh vào sản xuất kỹ thuật số và cơ sở nghiên cứu tại Việt Nam. Bên cạnh đó, các công ty công nghệ trong nước như FPT và VNG đang dẫn đầu đổi mới với các khoản đầu tư lớn vào AI, điện toán đám mây và dữ liệu lớn.

Hệ sinh thái startup cũng đóng vai trò quan trọng, với hơn 200 startup fintech và nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực AI, thương mại điện tử và logistics. Hệ sinh thái startup của Việt Nam đã nhận được 1,4 tỷ USD vốn đầu tư năm 2022, phần lớn dành cho các sáng kiến chuyển đổi số.

Sáng kiến và chính sách của chính phủ

Chính phủ Việt Nam đã xây dựng nền tảng vững chắc cho chuyển đổi số thông qua các chính sách và khung pháp lý:

• Chính phủ điện tử: Hơn 50% dịch vụ công đã được số hóa, với mục tiêu đạt 80% vào năm 2025.
• Chiến lược AI quốc gia: Đặt mục tiêu đưa Việt Nam vào top 4 quốc gia ASEAN về nghiên cứu và ứng dụng AI vào năm 2030.
• Triển khai 5G: Với kế hoạch phủ sóng 5G toàn quốc vào năm 2025, cơ sở hạ tầng mạnh mẽ sẽ hỗ trợ chuyển đổi số.
• Thành phố thông minh: Các dự án như kế hoạch thành phố thông minh của TP.HCM và hệ thống quản lý giao thông số ở Hà Nội nhấn mạnh cam kết của Việt Nam đối với số hóa đô thị.

Động lực chính thúc đẩy chuyển đổi số tại Việt Nam

Quá trình chuyển đổi số tại Việt Nam được thúc đẩy bởi nhiều yếu tố quan trọng, định hình tương lai của nền kinh tế và xã hội.

1. Tăng trưởng mạnh mẽ của thương mại điện tử

Việt Nam là một trong những thị trường thương mại điện tử phát triển nhanh nhất Đông Nam Á, với tốc độ tăng trưởng hàng năm (CAGR) 35%. Thị trường này được định giá 16,4 tỷ USD vào năm 2022, với các nền tảng lớn như Shopee, Lazada và Tiki chiếm phần lớn thị phần. Hơn 95% giao dịch trên các nền tảng này được thực hiện qua thanh toán kỹ thuật số, nhờ vào sự đổi mới trong lĩnh vực fintech.

2. Cuộc cách mạng fintech

Lĩnh vực fintech tại Việt Nam đang bùng nổ với hơn 200 startup cung cấp các giải pháp thanh toán số, vay tín dụng và quản lý tài sản. Theo Statista, thị trường thanh toán số dự kiến đạt giá trị 26 tỷ USD vào năm 2025. Các ngân hàng lớn như Vietcombank và BIDV cũng đang tích cực áp dụng chuyển đổi số thông qua ứng dụng ngân hàng di động và hỗ trợ khách hàng bằng AI.

3. Công nghệ giáo dục (EdTech)

Thị trường EdTech tại Việt Nam dự kiến tăng trưởng với CAGR 20% trong 5 năm tới. Các nền tảng như Kyna và Topica đang sử dụng AI để cá nhân hóa trải nghiệm học tập, trong khi các cơ sở giáo dục truyền thống cũng ứng dụng công nghệ số để tăng cường khả năng tiếp cận và hiệu quả.

4. Hạ tầng số và kết nối

Việt Nam đang triển khai mạng 5G trên toàn quốc, với mục tiêu phủ sóng các khu đô thị lớn vào năm 2025. Khả năng kết nối cao của mạng 5G sẽ tạo điều kiện cho các ứng dụng chuyển đổi như IoT, y tế từ xa và sản xuất thông minh.

Cơ hội và thách thức trong chuyển đổi số tại Việt Nam

Cơ hội lớn cho doanh nghiệp và xã hội

• Sự hỗ trợ từ chính phủ: Các sáng kiến như “Chương trình Chuyển đổi số Quốc gia đến năm 2025” và chiến lược phát triển AI quốc gia là những nền tảng quan trọng, thúc đẩy cả khu vực công và tư nhân áp dụng công nghệ mới.
• Lực lượng lao động trẻ: Dân số trẻ, năng động và am hiểu công nghệ là một lợi thế cạnh tranh lớn của Việt Nam, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu phát triển các ngành nghề số hóa.

Những thách thức cần vượt qua

• Chênh lệch hạ tầng: Các khu vực nông thôn gặp khó khăn trong việc tiếp cận internet tốc độ cao, tạo ra sự bất bình đẳng trong việc ứng dụng công nghệ.
• An ninh mạng: Theo Cục An toàn thông tin, Việt Nam đã ghi nhận mức tăng 25% về các cuộc tấn công mạng trong năm 2022. Điều này đòi hỏi các doanh nghiệp và chính phủ cần xây dựng các hệ thống bảo mật mạnh mẽ hơn.
• Thiếu hụt kỹ năng số: Chỉ 11% lao động Việt Nam hiện nay có kỹ năng số phù hợp với yêu cầu của Cách mạng Công nghiệp 4.0, theo Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO).

Mục tiêu tương lai của chuyển đổi số tại Việt Nam

Việt Nam đang đứng trước ngưỡng cửa của một cuộc cách mạng công nghệ, với chuyển đổi số dự kiến sẽ định hình lại toàn cảnh kinh tế và xã hội. Trong thập kỷ tới, đất nước được kỳ vọng sẽ nổi lên như một trung tâm đổi mới kỹ thuật số trong khu vực, nhờ sự kết hợp giữa chính sách chính phủ, đầu tư tư nhân và dân số trẻ am hiểu công nghệ.

Phát triển nền kinh tế số

Dự kiến nền kinh tế số của Việt Nam sẽ đạt giá trị 49 tỷ USD vào năm 2025, thúc đẩy bởi thương mại điện tử, fintech và truyền thông số.

Đào tạo lực lượng lao động

Các sáng kiến đào tạo kỹ năng số từ chính phủ và khu vực tư nhân sẽ giúp giảm thiểu khoảng cách kỹ năng, đảm bảo lực lượng lao động đáp ứng được nhu cầu của nền kinh tế số.

Ứng dụng công nghệ tiên tiến

Các công nghệ mới nổi như trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain và IoT sẽ đóng vai trò then chốt. AI đã được sử dụng trong các lĩnh vực như y tế và ngân hàng để phân tích dữ liệu và phát hiện gian lận. Đến năm 2030, AI dự kiến đóng góp 12 tỷ USD vào GDP của Việt Nam, theo PwC. Blockchain đang được ứng dụng mạnh mẽ trong quản lý chuỗi cung ứng, tăng cường tính minh bạch và hiệu quả.

Phát triển các thành phố thông minh

Với tỷ lệ đô thị hóa dự kiến đạt 50% vào năm 2030, các thành phố thông minh đang là trọng tâm trong chương trình chuyển đổi số của Việt Nam. Các dự án ở Hà Nội, TP.HCM và Đà Nẵng đang tiên phong trong việc số hóa giao thông, dịch vụ công, và quy hoạch đô thị.

Nguồne: Vietnam Blockchain Corporation

Hợp tác với Savvycom để dẫn đầu xu hướng chuyển đổi số

Savvycom, một công ty phát triển phần mềm hàng đầu tại Việt Nam, mang đến các giải pháp công nghệ tiên tiến giúp doanh nghiệp chuyển đổi số hiệu quả. Liên hệ ngay với Savvycom để được tư vấn và triển khai các giải pháp phù hợp nhất cho hành trình chuyển đổi số của bạn.