Làm Sao Để Lựa Chọn Kỹ Sư Phần Mềm Phù Hợp Nhất

Làm thế nào để thuê một nhà phát triển ứng dụng? Đây là câu hỏi với bất kỳ ai định tạo ra ứng dụng dù để khởi nghiệp hoặc số hóa công ty đều sẽ đặt ra. Các kỹ sư phần mềm này thực sự cần thiết với bất kì doanh nghiệp nào. Bài viết nhằm mục đích đi sâu vào từng gợi ý quan trọng trong việc lựa chọn một đối tác thật phù hợp để phát triển sản phẩm ứng dụng, các nội dung cơ bản sẽ gồm có:

• Những lựa chọn để cân nhắc khi chọn đối tác
• Lợi ích khi thuê một đội ngũ riêng để phát triển ứng dụng
• Mẹo và quy trình tuyển nhân sự
• Các câu hỏi phỏng vấn mang tính chọn lọc cao
• Các lỗi thường gặp
• Một vài lưu ý quan trọng khi tuyển dụng

Clutch, GoodFirms và AppFutura cũng là những trang liệt kê kỹ sư phần mềm đáng tin cậy. 

1. 05 lưu ý khi chọn lựa kỹ sư phần mềm

Đầu tiên, chúng ta có thể tìm kiếm nhân sự thông qua các mối quan hệ và giới thiệu, ngoài ra còn có các nền tảng trực tuyến như LinkedIn, Indeed hoặc kể cả Reddit. Clutch, GoodFirms và AppFutura cũng là những trang liệt kê đáng tin cậy. 

Tiếp đó là 5 lựa chọn đáng cân nhắc khi doanh nghiệp định thuê một đội ngũ phát triển ứng dụng, mỗi loại đều có ưu và nhược điểm riêng,

1.1. Thuê nhân sự nội bộ (in-house)

Lựa chọn đầu tiên là tuyển dụng một đội phát triển nội bộ. Thường nhóm sẽ bao gồm 5 đến 7 người như: Quản lý Dự án, Kỹ sư Kiểm soát Chất lượng, Lập trình viên iOS/Android, kỹ sư phần mềm backend, Thiết kế UX/UI – các chuyên viên cần thiết cho một dự án xây dựng ứng dụng thành công.

Ưu điểm của cách làm này là công ty hoàn toàn có thể quán xuyến quy trình làm việc và duy trì giao tiếp thường xuyên với đội nhóm. Tuy nhiên vô cùng tốn kém và tiêu hao thời gian do các chi phí phát sinh cho văn phòng, thiết bị, thuế, điều hành, nhân sự và cho chính dự án.

1.2. Thuê nhóm thứ ba

Lựa chọn giúp tiết kiệm đáng kể thời gian cho khâu điều hành là thuê kỹ sư từ các công ty dịch vụ nhỏ. Tuy chi phí ít hơn nhưng vẫn cần nhiều sự đầu tư. Ở Mỹ, mức giá trung bình để thuê kỹ sư ứng dụng rơi vào khoảng 100$-150$/giờ. Nhân số tiền này với lượng nhân sự tương đương thì tổng chi phí có thể lên đến hơn 100,000$ cho một dự án nhỏ. 

1.3. Thuê kỹ sư phần mềm trên website cho freelancer

Các trang web như Upwork, Freelancer.com, Fiverr, v.v. cũng là một kênh để tìm kiếm kỹ sư phần mềm phát triển ứng dụng. Thông thường đây là những nơi hội tụ các mức phí dịch vụ rẻ nhất, và đó cũng là điểm cộng duy nhất của cách làm này.

Các công ty chỉ nên tuyển freelancer cho những tác vụ đơn giản, ngắn hạn. Trở ngại lớn nhất trong câu chuyện này là sự thiếu trao đổi thông tin giữa người làm và khách hàng, hơn nữa khách hàng cũng bị đặt nặng trách nhiệm theo dõi tiến độ công việc và quản lý.

Các bài đăng nhận xét về năng lực của kỹ sư cũng không nên bị bỏ qua, mặc dù nhà tuyển dụng cần lưu ý thêm là các bài kiểm tra chuyên môn đôi khi không phản ánh được hết thực lực của người làm nghề. Mức giá thuê rẻ đôi khi cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ về bảo mật thông tin, chất lượng dịch vụ, thậm chí kỹ sư có thể mất liên lạc mà không có lý do.  

Một vài điều cần lưu ý khi thuê freelancer làm ứng dụng:

• Họ thường sẽ không tập trung vào giải pháp triệt để cho ứng dụng, thay vào đó là những tác vụ chuyên môn thuần túy.
• Họ không làm theo quy trình phát triển ứng dụng thông thường hay sử dụng các công cụ quản lý dự án.
• Họ có thể không theo dõi deadline.
• Cần theo dõi freelancer để đảm bảo họ không sử dụng lại, phân phối mã code hay có các hành vi không được phép khác.

Và cuối cùng, nếu nhà tuyển dụng không hài lòng với kết quả thì toàn bộ dự án sẽ phải bắt đầu từ số 0. Bởi mã code không đạt đủ chất lượng để tái sử dụng nên khoản đầu tư tưởng nhỏ ban đầu sẽ lại trở nên vô cùng tốn kém.

Tùy thuộc vào cả khu vực mà tương quan giá và chất lượng dịch vụ họ đem lại có thể rất tốt.

1.4. Các công ty bán dịch vụ công nghệ giá rẻ

Theo đà phát triển của thị trường công nghệ thông tin, nhiều đơn vị nhỏ lẻ hơn đã dần xuất hiện, họ cung cấp các dịch vụ phát triển ứng dụng với mức giá rất thấp. Những nơi này thường trả công nhân viên không đúng với năng lực, sử dụng nhân công nghiệp dư hay sinh viên mới tốt nghiệp. Vậy nên hãy cân nhắc kĩ trước khi dùng cách này, bởi chi phí rẻ cũng tỉ lệ thuận với chất lượng công việc.

1.5. Các đơn vị chuyên về phát triển ứng dụng

Những đơn vị chuyên về làm ứng dụng có thể hỗ trợ đầy đủ các công đoạn từ lên ý tưởng cho đến ngày phát hành, hỗ trợ và bảo trì sản phẩm. Tùy thuộc vào cả khu vực mà tương quan giá và chất lượng dịch vụ họ đem lại có thể rất tốt. Đông Âu nổi tiếng với nhiều nhà phát triển ứng dụng có trình độ. Mức giá thuê theo giờ ở Ukraine xấp xỉ 30-50$, và một dự án thường sẽ ở khoảng 50,000$.

Ngoài ra, các công ty chuyên về lập trình thường có lịch sử lâu dài, nhận thức được rõ sự cạnh tranh của thị trường. Vì vậy trong công việc họ rất đề cao uy tín và khách hàng của mình.

2. Lợi ích khi thuê kỹ sư phần mềm làm nòng cốt

Công ty sẽ vạch ra kế hoạch chi tiết cho dự án để xác định đúng đội ngũ cần thuê với năng lực phù hợp. Điều này giúp sản phẩm có chất lượng cao ở mức chi phí phải chăng. 

Sau đó đơn vị được thuê sẽ tiếp quản công việc bằng những phương pháp đã được chuẩn hóa, sử dụng những công cụ theo dõi tiến độ. Các dịch vụ như Business Analysis (phân tích nghiệp vụ và Thiết kế UX/UI cũng có liên quan trong giai đoạn này. Sự phối hợp giữa các ban chuyên môn cùng dữ liệu nghiên cứu từ thị trường sẽ giúp cải thiện chất lượng cho sản phẩm.

Sự bảo mật là yếu tố hàng đầu trong công việc này. Thông thường thỏa thuận sẽ được ký kết trước khi khách hàng cung cấp thông tin về ứng dụng. Bởi ý tưởng, thiết kế, mã code sau này sẽ toàn quyền do đội ngũ phát triển sử dụng. Tổng kết lại các quy trình nêu trên, các lợi ích dễ nhận thấy nhất khi thuê một nhóm chuyên nghiệp là:

• Công việc được phân bổ cho kỹ sư phần mềm có đúng chuyên môn
• Tương quan giá thành-chất lượng tốt
• Tiết kiệm thời gian
• Hỗ trợ cho doanh nghiệp
• Hiểu nhu cầu người dùng
• Giảm thiểu rủi ro
• Quản lý dự án hiệu quả
• Hỗ trợ sản phẩm và bảo hành sau khi triển khai
• Hỗ trợ tài chính và pháp lý
• Giảm thuế phát sinh và tiết kiệm thời gian tuyển dụng 

3. Các tiêu chí chính khi tuyển dụng kỹ sư phần mềm

Xác định trọng tâm của dự án và các quy trình có liên quan là một việc quan trọng trước khi tiến tới khâu tuyển dụng nhân sự phát triển ứng dụng, sau đó chúng ta sẽ đi sâu vào các bước tìm hiểu dưới đây khi lựa chọn đối tác cho mình:

3.1. Thông tin về công ty

Kiểm tra thông tin căn bản về đội ngũ định tuyển trên các nền tảng như LinkedIn, Facebook, v.v. hoặc chính trang chủ của họ. Đôi khi việc liên lạc cũng có thể diễn ra thông qua những bên đại diện. Kỹ năng, dịch vụ cung cấp, thâm niên làm nghề và thậm chí giải thưởng họ đã đạt được là một vài điểm cần chú ý.

Sau khi đã có hình dung tổng thể về những nhân sự này, bước tiếp theo là thu xếp phỏng vấn.

3.2. Thông tin về nhóm

Tìm hiểu về quy mô nhóm và cách tổ chức, số lượng kỹ sư công ty có cũng như chuyên môn (vd: lập trình viên iOS/Android, kỹ sư backend, v.v.) Sau đó là thu xếp một buổi phỏng vấn với người quản lý hoặc chính các nhân viên. Trước đó bên tuyển cũng có thể yêu cầu xem CV và các đoạn code của họ. Khi đánh giá năng lực, có thể dựa trên các yếu tố: kỹ năng giao tiếp tiếng Anh, khả năng sáng tạo, tư duy và thâm niên trong ngành.

3.3. Thông tin từ các khách hàng khác

Đánh giá đảm bảo chất lượng từ các khách hàng cũ hay hiện tại luôn là một điểm cộng khi tìm kiếm đối tác cho những dự án công nghệ, nhất là khi đó là thương hiệu lớn.

3.4. Cách giao tiếp trong công việc 

Trình độ tiếng Anh là yếu tố quan trọng, bên cạnh đó là khả năng diễn đạt ý tưởng. Hãy tìm hiểu về cách mà nhóm kỹ sư phần mềm hay giao tiếp với nhau cũng như khách hàng, cùng với loại công cụ họ hay sử dụng. Slack, Skype là một số cái tên phổ biến ngày nay. Với những người đến từ các quốc gia, múi giờ khác biệt, chúng ta cũng cần điều chỉnh cách thích ứng trong giao tiếp để đảm bảo văn hóa làm việc trôi chảy nhất.

3.5. Phương pháp làm việc

Hãy nắm bắt rõ những phương pháp lập trình (Scrum, Kanban), tiếp cận vấn đề của nhóm chuyên môn, và đảm bảo rằng tiến độ công việc trong mọi giai đoạn của dự án luôn được theo dõi sát sao. Sau đó là công đoạn sửa lỗi, kiểm tra chất lượng của ứng dụng để nhóm sẵn sàng cho khâu bảo trì sau khi ra mắt sản phẩm.

3.6. Chi phí và các điều khoản

Thỏa thuận về các cách chi trả và mức phí cho đội nhân sự. Hình thức phù hợp nhất là tính theo Công sức và Thời gian, tiêu chí dựa trên số giờ họ dành cho công việc và đảm bảo tính khách quan nhất. Bên cạnh đó, khi ký kết hợp đồng, một đối tác uy tín là người sẽ luôn sẵn sàng tôn trọng điều khoản đề ra cũng như giữ bí mật về thông tin dự án. Công ty tuyển nhân sự có thể tham khảo trước bản nháp hợp đồng để ra quyết định sáng suốt hơn.

4. Các mẹo và câu hỏi thường dùng khi tuyển kỹ sư phần mềm

Dưới đây là một số yếu tố nhà tuyển dụng có thể đặt ra trong cuộc trao đổi công việc với đối tác. Lý tưởng nhất là lựa chọn những chuyên gia trong cùng lĩnh vực mà dự án sắp được triển khai.

• Số năm thâm niên trong nghề
• Chuyên môn sở trường
• Số dự án thành công
• Các giải thưởng, chứng nhận
• Sự góp mặt trong những chương trình hội thảo, trao đổi
• Sản phẩm để chứng thực trình độ (mã code, các ứng dụng từng làm)
• Khả năng làm việc dưới áp lực
• Kỹ năng giao tiếp
• Khả năng đóng góp thêm cho dự án của bên tuyển dụng

4.1. Lưu ý khi thuê kỹ sư viết ứng dụng iOS

Khi nhắm đến thị trường di động Apple, một nhà phát triển ứng dụng iOS là bạn đồng hành tốt nhất, họ nên có các kỹ năng sau đây:

• Am hiểu chắc về các ngôn ngữ lập trình iOS (Swift, Objective-C)
• Biết viết ứng dụng cho nhiều loại thiết bị như smartphone, máy tính bảng,…
• Thành thạo về các giao diện lập trình ứng dụng
• Hiểu biết về các định dạng IDE, REST/JSON/XML hoặc MVP, MVVM
• Hiểu biết về cách đưa ứng dụng lên Apple Store
• Khả năng kiểm tra, sửa lỗi tốt
• Biết ứng dụng nguyên tắc KISS và SOLID trong gia công phần mềm
• Hiểu về trải nghiệm người dùng là một lợi thế

Không chỉ một mà nhiều công ty luôn có nhu cầu săn đón một đội ngũ lập trình iOS giỏi về làm việc, vì vậy mà tìm ra một đối tác phù hợp có thể là bài toán khó khăn. Một môi trường có nhiều chuyên gia sẽ đảm bảo sự phát triển tích cực cho cả dự án và các lập trình viên. 

4.2 Lưu ý khi thuê kỹ sư viết ứng dụng Android

Tương tự như ví dụ trên cho nền tảng iOS, đây là những nhân sự cần thiết cho ứng dụng Android, bên dưới là bộ kỹ năng thường được mong đợi từ họ:

• Thông thạo ngôn ngữ lập trình Android như Kotlin, Java
• Rành về các hệ thống sử dụng mã nguồn mở
• Hiểu biết về các định dạng MVP, MVVM, Android NDK
• Biết làm việc với các giao diện lập trình, cập nhật trên Android
• Biết ứng dụng nguyên tắc KISS và SOLID trong gia công phần mềm
• Biết đưa ứng dụng lên Google Play
• Khả năng kiểm tra, sửa lỗi tốt

5. Các lỗi thường gặp khi tuyển & thuê kỹ sư phần mềm

Sự bại lụi của một dự án thường đến từ nhiều yếu tố. Có thể là do ý tưởng chưa trau chuốt, chất lượng sản phẩm không tốt, kinh phí quảng cáo thấp. May thay, rủi ro dễ tránh nhất nằm ở việc chọn nhân lực cho việc viết ứng dụng, hãy tránh phạm phải các sai lầm sau:

Lời Kết

Sau khi đi qua rất nhiều kinh nghiệm liên quan đến tuyển dụng những nhà phát triển ứng dụng uy tín, cần thiết cho một dự án viết ứng dụng. Chúng ta có danh sách những phẩm chất sau đây để nhận biết những đối tác không thể bỏ qua:

• Am hiểu dự án, yêu cầu công việc và những ưu tiên
• Có một bản lý lịch chi tiết về thân nhân, công việc
• Được các khách hàng tin tưởng
• Có đóng góp hữu ích khi lên các ý tưởng
• Biết giao tiếp hiệu quả
• Biết lên kế hoạch chi tiết từ khi bắt đầu lập trình đến bước bảo hành
• Nắm rõ các biện pháp bảo mật
• Cân đối thời gian và ngân sách hợp lý
• Tôn trọng các điều khoản trong hợp đồng
• Sẵn sàng hợp tác lâu dài

Thị trường rộng mở như ngày nay đồng nghĩa với rất nhiều đội ngũ kỹ sư sẵn sàng cung cấp dịch vụ cho các bên. Tuy nhiên cần nhiều công sức chắt lọc hơn để tìm ra ai thực sự phù hợp với tầm nhìn của công ty hay tập đoàn. Một đội ngũ có chuyên môn về phát triển ứng dụng chắc chắn sẽ đem lại nhiều lợi ích hơn một cá nhân biết lập trình hoặc một freelancer. Chưa kể tương quan giá tính theo đội nhóm từ các công ty outsourcing thường sẽ ưu đãi hơn.