3 Phương Pháp Kiểm Thử Phần Mềm Hot Nhất 2023

Việc sử dụng các phương pháp kiểm thử phần mềm giúp xác định các lỗ hổng, lỗi (bugs) hoặc tìm ra các yêu cầu còn thiếu so với ban đầu hay chỉ đơn giản là đánh giá phần mềm đã phát triển có đáp ứng và giải quyết được các yêu cầu cụ thể hay không. Những phương pháp này đảm bảo chất lượng tổng thể của sản phẩm hoặc phần mềm bao gồm hiệu suất, bảo mật, trải nghiệm khách hàng, v.v.

Hãy cùng Savvycom tìm hiểu về 3 phương pháp kiểm thử phần mềm được Tester tin dùng nhất năm 2023 qua bài viết sau.

1. Black Box Testing(Phương Pháp Kiểm Thử Phần Mềm Hộp Đen)

Kiểm thử hộp đen là một phương pháp kiểm thử phần mềm trong đó các chức năng của phần mềm được kiểm tra mà không cần biết về cấu trúc mã nội bộ, chi tiết phát triển khai thác và đường dẫn nội bộ. Nó hoàn toàn dựa trên các yêu cầu và thông số kỹ thuật của phần mềm.

Phương pháp kiểm thử phần mềm này còn được gọi là Kiểm tra hành vi.

Phương pháp kiểm thử phần mềm hộp đen có thể được áp dụng cho bất kỳ hệ thống phần mềm nào mà bạn muốn kiểm tra. Ví dụ: hệ điều hành như Windows, trang web như Google, cơ sở dữ liệu như Oracle hoặc thậm chí ứng dụng tùy chỉnh của riêng bạn.

Trong phương pháp kiểm thử phần mềm hộp đen, bạn có thể kiểm tra các ứng dụng này bằng cách chỉ tập trung vào đầu vào và đầu ra mà không cần biết cách triển khai mã nội bộ của chúng.

1.1 Các Kỹ Thuật Kiểm Thử Hộp Đen

Sau đây là Chiến lược kiểm thử nổi bật trong số nhiều chiến lược được sử dụng trong phương pháp kiểm thử phần mềm hộp đen:

• Equivalence Class Testing: Trong phân vùng tương đương, dữ liệu đầu vào của một ứng dụng sẽ được kiểm tra thành các phân vùng bằng nhau. Kỹ thuật này đảm bảo bao phủ mỗi phân vùng ít nhất một lần.
• Boundary Value Testing: Kiểm tra giá trị ranh giới tập trung vào các giá trị tại các ranh giới. Kỹ thuật này xác định xem một phạm vi giá trị nhất định có được hệ thống chấp nhận hay không. Nó rất hữu ích trong việc giảm số lượng các trường hợp thử nghiệm. Nó phù hợp nhất cho các hệ thống có đầu vào nằm trong phạm vi nhất định.
• Decision Table Testing: Bảng quyết định đặt các nguyên nhân và tác động của chúng trong một ma trận, mỗi cột đều có một sự kết hợp giữa các yếu tố.
• Error-guessing: Phụ thuộc vào kỹ năng và kinh nghiệm của tester để phát hiện lỗi khi các công cụ không thực hiện được.
• All-pairs testing: Phần mềm được kiểm tra bằng phương pháp tổ hợp để kiểm tra tất cả các kết hợp rời rạc có thể có của các tham số liên quan.

1.2 Các Dạng Trong Phương Pháp Kiểm Thử Phần Mềm

Có nhiều loại Kiểm thử hộp đen nhưng sau đây là những loại nổi bật:

• Functional testing: Loại kiểm thử hộp đen này liên quan đến các yêu cầu chức năng của hệ thống; nó được thực hiện bởi những người kiểm thử phần mềm.
• Non-functional testing: phương pháp kiểm thử phần mềm hộp đen này không liên quan đến kiểm thử chức năng cụ thể, mà là các yêu cầu phi chức năng như hiệu suất, khả năng mở rộng, khả năng sử dụng.
• Regression testing: Kiểm tra hồi quy được thực hiện sau khi sửa mã, nâng cấp hoặc bất kỳ bảo trì hệ thống nào khác để kiểm tra mã mới không ảnh hưởng đến mã hiện có.

1.3 Ưu Điểm

Phương pháp kiểm thử phần mềm mang lại một số lợi thế sau cho các testers khi áp dụng:

• Các tester khi dùng phương pháp này sẽ không cần liên quan đến code.
• Giúp tìm được nhiều bug hơn.
• Có thể kiểm tra trên các trình duyệt và hệ điều hành khác nhau.
• Có thể được bắt đầu ở giai đoạn đầu của quá trình phát triển phần mềm.
• Cho phép thực hiện kiểm thử từ vị trí của người dùng cuối
• Việc kiểm thử được thực hiện bởi một cách độc lập với các Dev, cho phép quan điểm khách quan và tránh sự thiên vị.

1.4 Nhược Điểm

Tuy nhiên, phương pháp kiểm thử phần mềm này có những hạn chế sau mà testers cần nắm rõ:

• Không ưu tiên lỗi.
• Kiểm thử hộp đen không cung cấp lời giải thích chi tiết.
• Thiết kế các trường hợp thử nghiệm là một thách thức.
• Chỉ có một số lượng nhỏ các đầu vào có thể được kiểm tra và nhiều đường dẫn chương trình hoặc 1 vài phần cuối sẽ không được kiểm tra.

2. White Box Testing (Kiểm Thử Hộp Trắng)

Phương pháp kiểm thử phần mềm hộp trắng là một kỹ thuật kiểm thử yêu cầu phải biết rõ cấu trúc bên trong sản phẩm, thiết kế và mã hóa của phần mềm được kiểm tra để xác minh luồng đầu vào-đầu ra và cải thiện thiết kế, khả năng sử dụng và bảo mật.

Trong thử nghiệm hộp trắng, mã được hiển thị cho người thử nghiệm, vì vậy nó còn được gọi là Thử nghiệm hộp rõ ràng, phương pháp kiểm thử phần mềm hộp mở, Thử nghiệm hộp trong suốt, Thử nghiệm dựa trên mã và Thử nghiệm hộp thủy tinh.

2.1 Các Kỹ Thuật Kiểm Thử Hộp Trắng

Dưới đây là một số kỹ thuật kiểm thử hộp trắng mà tester có thể sử dụng:

• Code coverage: Phân tích loại bỏ các lỗ hổng trong bộ Test Case. Nó xác định các khu vực của chương trình không được thực hiện bởi một tập hợp các ca kiểm thử. Khi các khoảng trống được xác định, bạn tạo các trường hợp kiểm tra để xác minh các phần mã chưa được kiểm tra, do đó làm tăng chất lượng của sản phẩm phần mềm.
• Data flow testing: Là một nhóm các chiến lược kiểm thử kiểm tra luồng điều khiển của các chương trình để khám phá chuỗi các biến theo chuỗi sự kiện.
• Statement coverage: Được sử dụng để thiết kế các trường hợp kiểm thử hộp trắng. Kỹ thuật này liên quan đến việc thực thi tất cả các câu lệnh của mã nguồn ít nhất một lần. Nó được sử dụng để tính tổng số câu lệnh được thực thi trong mã nguồn, trên tổng số câu lệnh có trong mã nguồn.
• Control flow testing: Kiểm thử luồng điều khiển xác định thứ tự thực hiện các câu lệnh hoặc lệnh của chương trình thông qua cấu trúc điều khiển. Cấu trúc điều khiển của một chương trình được sử dụng để phát triển một ca kiểm thử cho chương trình. Trong kỹ thuật này, một phần cụ thể của một chương trình lớn được chọn bởi người kiểm thử để thiết lập đường dẫn kiểm thử. Các ca kiểm thử được biểu diễn bằng đồ thị kiểm soát của chương trình.
• Branch testing: Kỹ thuật bao phủ nhánh được sử dụng để bao phủ tất cả các nhánh của đồ thị luồng điều khiển. Nó bao gồm tất cả các kết quả có thể xảy ra (đúng và sai) của từng điều kiện của điểm quyết định ít nhất một lần.

2.2 Các Dạng Kiểm Thử Hộp Trắng

Phương pháp kiểm thử phần mềm hộp trắng bao gồm một số loại kiểm thử được sử dụng để đánh giá khả năng sử dụng của một ứng dụng, khối mã hoặc gói phần mềm cụ thể.

• Unit testing: Đây thường là loại thử nghiệm đầu tiên được thực hiện trên một ứng dụng. Unit testing được thực hiện trên từng đơn vị hoặc khối mã khi nó được phát triển. Dạng kiểm thử này thường được thực hiện bởi lập trình viên.
• Kiểm tra rò rỉ bộ nhớ: Rò rỉ bộ nhớ là nguyên nhân hàng đầu khiến các ứng dụng chạy chậm hơn. Một chuyên gia QA có kinh nghiệm trong việc phát hiện rò rỉ bộ nhớ là điều cần thiết trong trường hợp bạn có một ứng dụng phần mềm chạy chậm.

2.3 Ưu Điểm

Phương pháp kiểm thử phần mềm hộp trắng có những ưu điểm sau:

• Tối ưu hóa mã bằng cách tìm các lỗi ẩn.
• Các trường hợp kiểm thử hộp trắng có thể dễ dàng được tự động hóa.
• Thử nghiệm kỹ lưỡng hơn vì tất cả các đường dẫn mã thường được bảo hiểm.
• Thử nghiệm có thể bắt đầu sớm trong SDLC ngay cả khi GUI không khả dụng

2.4 Nhược Điểm

Mặc dù kiểm thử hộp trắng cho phép tìm ra những bugs ẩn, nó cũng có những hạn chế nhất định khi thực hiện:

• Khá phức tạp và tốn kém.
• Yêu cầu kinh nghiệm và trình độ chuyên sâu về kiểm thử.
• Tốn nhiều thời gian, các ứng dụng lập trình lớn hơn cần thời gian để kiểm tra đầy đủ.
• Có thể dẫn đến lỗi sản xuất khi các chi tiết không được developers liệt kê.

3. Grey Box Testing (Kiểm Thử Hộp Xám)

Phương pháp kiểm thử phần mềm hộp xám là một kỹ thuật kiểm thử bảo mật ứng dụng kết hợp giữa kiểm thử hộp trắng và hộp đen. Trong đánh giá hộp trắng, người kiểm tra có đầy đủ kiến ​​thức nội bộ về hệ thống đang được kiểm tra (mã nguồn, tài liệu thiết kế, v.v.). Đánh giá hộp đen được thực hiện mà không có bất kỳ kiến ​​thức nào về nội bộ của hệ thống.

Kiểm thử hộp xám phân chia sự khác biệt bằng cách cung cấp cho người đánh giá một phần kiến ​​thức về nội bộ hệ thống.

3.1 Các Kỹ Thuật Kiểm Thử Hộp Xám

Phương pháp kiểm thử phần mềm hộp xám có thể được thực hiện theo một số cách khác nhau, bao gồm:

• Matrix testing: Kiểm tra ma trận tập trung vào các biến trong một chương trình, liệt kê chúng, đánh giá rủi ro mà chúng gây ra và kiểm tra xem chúng có được sử dụng đúng cách và hiệu quả hay không.
• Regression testing: Mã có thể được sửa đổi để thêm chức năng hoặc khắc phục các sự cố bảo mật. Regression testing xác minh rằng một ứng dụng vẫn vượt qua các bài kiểm tra sau khi được sửa đổi.
• Pattern testing: Xem xét quá khứ của một ứng dụng để xác định các xu hướng đã gây ra lỗi trong quá khứ và có thể gây ra lỗi trong tương lai. Kết quả của các thử nghiệm này có thể được sử dụng để ngăn các sự cố này tái diễn trong tương lai.
• Orthogonal Array Testing (OAT): OAT được sử dụng với một ứng dụng có một vài đầu vào phức tạp. Nó sử dụng số liệu thống kê để tạo ra một tập hợp các trường hợp kiểm tra cung cấp phạm vi kiểm tra tốt mà không cần phải kiểm tra toàn diện.

3.2 Ưu Điểm

Vì  sự kết hợp của hai phương pháp kiểm thử phần mềm hộp trắng và hộp đen, hộp xám có những ưu điểm lớn nhất của cả hai:

• Thử nghiệm vẫn được thực hiện từ quan điểm của người dùng hoặc kẻ tấn công chứ không phải nhà phát triển, điều này có thể giúp phát hiện ra các lỗi mà nhà phát triển đã bỏ qua.
• Thử nghiệm hộp xám cho phép người thử nghiệm ưu tiên các thử nghiệm dựa trên sự hiểu biết về hệ thống mục tiêu, có khả năng phát hiện ra các lỗ hổng nghiêm trọng hơn với ít nỗ lực và chi phí hơn.

3.3 Nhược Điểm

Còn đây là những nhược điểm của phương pháp hộp xám mà tester cần nắm rõ:

• Người kiểm thử không có quyền truy cập vào mã nguồn và có thể bỏ sót một số lỗ hổng nghiêm trọng.
• Có thể dư thừa nếu nhà phát triển ứng dụng đã chạy một trường hợp kiểm thử tương tự.
• Không lý tưởng cho kiểm thử thuật toán.
• Kiểm tra mọi đầu vào tiềm năng là quá tốn thời gian và không thực tế, có nghĩa là một số đường dẫn chương trình sẽ không được kiểm tra.

4. Kết Luận

Bài viết đã mô tả 3 phương pháp kiểm thử phần mềm chính thường được tester sử dụng để đảm bảo chất lượng code và tuân thủ nghiêm ngặt đặc tả yêu cầu phần mềm. Các phương pháp kiểm thử phần mềm này giúp các công ty loại bỏ rất nhiều vấn đề có thể biến thành khoản nợ kỹ thuật khổng lồ trong thời gian dài.

Câu hỏi lớn là: phương pháp kiểm thử phần mềm nào là tốt nhất? Tuy nhiên, sẽ là sai lầm khi nói rằng phương pháp này tốt hơn đáng kể so với phương pháp kia vì mọi phương pháp đều có những ưu và nhược diểm khác nhau và sẽ phục vụ tốt nhất cho các mục tiêu khác nhau.

Kiểm thử hộp đen đang sử dụng các yêu cầu để rút ra các kỳ vọng bên ngoài và loại bỏ các lỗi chức năng và sự không nhất quán. Kiểm thử hộp trắng điều tra mã nguồn để đảm bảo không có lỗi ẩn hoặc các phần tử dễ bị lỗi. Cuối cùng, kiểm thử hộp xám sử dụng dữ liệu cấp cao và đặc tả chức năng để phát hiện lỗi và đảm bảo phần mềm đáp ứng các yêu cầu.