Gia Công Phần Mềm Là Gì? 4 lưu ý khi Gia Công Phần Mềm

“Gia công phần mềm là gì?” “Tại sao doanh nghiệp nên sử dụng dịch vụ gia công phần mềm?” là những câu hỏi được rất nhiều công ty quan tâm trong những năm gần đây.

Theo Statista, doanh thu trong Phân khúc Gia công phần mềm CNTT dự kiến ​​đạt 430,50 tỷ đô la Mỹ vào năm 2023. Đây cũng là phân khúc lớn có giá trị lợi nhuận lớn nhất trong thị trường dịch vụ CNTT. Không những vậy, dự đoán tốc độ tăng trưởng kép hàng năm của thị trường gia công phần mềm hiện đang ở mức 8,07%. Với tốc độ này, thị trường dự kiến đạt 587.30 tỷ USD vào năm 2027. Những con số này chứng tỏ nhu cầu gia công phần mềm ngày một lớn của các doanh nghiệp và tổ chức toàn cầu.

Trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu gia công phần mềm là gì, những loại hình dịch vụ trong phân khúc này, và lợi ích nó mang lại cho doanh nghiệp. Bằng cách nắm vững được những khái niệm cơ bản về gia công phần mềm, bạn sẽ có thể tận dụng dịch vụ này một cách hiệu quả.

1. Gia công phần mềm là gì?

Gia công phần mềm có thể được hiểu là hình thức khi doanh nghiệp đặt hàng một bên thứ ba chịu trách nhiệm phát triển một phần hay toàn bộ các dự án về phần mềm.

Khi đó, doanh nghiệp đóng vai trò là người giám sát quá trình dự án, nghiệm thu và là chủ sở hữu sản phẩm phần mềm cuối cùng. Doanh nghiệp cũng là người chi trả mọi chi phí cho việc phát triển phần mềm. Còn đơn vị gia công đóng vai trò là người thực hiện, có quyền định đoạt các sản phẩm của mình chứ không được can thiệp vào quá trình kinh doanh của phần mềm. 

2. Vì sao cần gia công phần mềm?

Hình thức gia công phần mềm được cho là mang lại những lợi ích nhất định cho doanh nghiệp.

Thời đại chuyển đổi số với tốc độ phát triển chóng mặt yêu cầu các doanh nghiệp phải luôn cập nhật xu hướng công nghệ cũng như trình độ nhân lực của họ phải theo kịp được sự thay đổi này. Tuy nhiên, điều này là rất khó đối với đa số doanh nghiệp khi họ có một loạt những công việc và nhiệm vụ khác nhằm duy trì dây chuyền kinh doanh của mình. Vì vậy, các doanh nghiệp nhận định gia công phần mềm là một chiến lược hiệu quả để thúc đẩy và mang lại những hiệu quả kinh tế cao hơn cho các hoạt động kinh doanh của mình.

Hơn nữa, nếu một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh, thường họ sẽ không có một đội ngũ chuyên môn về phát triển phần mềm hay công nghệ thông tin nói chung. Vì lý do này, việc thuê đơn vị chuyên môn gia công phần mềm sẽ giúp đảm bảo họ có một sản phẩm cuối chất lượng để đáp ứng các nhu cầu về mặt công nghệ, bảo mật, v.v, từ đó cho phép đạt được hiệu quả kinh doanh mong muốn.

Ngoài lý do về chuyên môn của nhân lực, gia công phần mềm trong đa số trường hợp cho phép doanh nghiệp tiết kiệm chi phí vận hành. Họ sẽ không cần lo về những chi phí cố định liên quan tới con người như chi phí tuyển dụng, đào tạo hay những loại phí khác liên quan tới quyền lợi của đội ngũ phát triển phần mềm. So với việc phải thiết lập và quản lý một nhóm nội bộ như vậy trong thời gian dài với mức chi phí lớn, thì việc thuê gia công phần mềm sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm một khoản chi phí nhất định mà vẫn có được sản phẩm chất lượng.

3. Các hình thức gia công phần mềm

Hình thức gia công phần mềm có thể chia thành 3 kiểu: offshore, nearshore và onshore (hay local outsourcing). Mỗi hình thức gia công này sẽ có những ưu và nhược điểm nhất định, doanh nghiệp có thể dựa vào yêu cầu cho sản phẩm của mình để lựa chọn phương án thích hợp nhất.

4. Lợi ích & Hạn chế của gia công phần mềm

4.1 Lợi ích của gia công phần mềm

Ở phần trên của bài, chúng ta đã nói qua về những một số lợi ích của dịch vụ gia công phần mềm đối với doanh nghiệp. Tuy nhiên, đó chưa phải là tất cả những lợi thế dịch vụ này mang lại được cho công ty. Gia công phần mềm còn mang lại những lợi ích khác:

Gia công phần mềm còn mang lại lợi ích: tiết kiệm chi phí, đẩy nhanh tiến độ phát triển sản phẩm, tăng/giảm quy mô,…

• Tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp

Một trong những lợi thế chính của việc gia công phần mềm dịch vụ CNTT là hiệu quả về chi phí. Bằng cách chọn một trong những điểm đến thuê ngoài với mức lương theo giờ tốt nhất, bạn có thể thuê một nhóm để giúp bạn xây dựng một sản phẩm thành công đồng thời giảm chi phí liên quan đến quy trình phát triển.

• Đẩy nhanh tiến độ phát triển sản phẩm

Vì những nhân sự thuê ngoài là những chuyên gia công nghệ thông tin với nhiều kinh nghiệm và kiến thức chuyên môn, họ đã có những quy tình làm việc tiêu chuẩn, giúp cho việc xây dựng sản phẩm được thực hiện chuẩn chỉnh và đạt được tiến độ yêu cầu. Hơn nữa, vì họ đã có kinh nghiệm làm việc với các doanh nghiệp trong nhiều lĩnh vực, họ sẽ có những bổ sung thích hợp để có một sản phẩm cuối tốt nhất cho bạn.

• Tăng/giảm quy mô nhanh chóng

Gia công phần mềm đại diện cho một nhóm lớn tài năng kỹ thuật từ khắp nơi trên thế giới. Bạn có thể thuê ngoài phát triển phần mềm nếu bạn cần xử lý các miền mới và xây dựng các sản phẩm tiên tiến (hoặc nếu bạn cần các giải pháp linh hoạt và nhanh chóng hơn trong khi đội ngũ nhân viên nội bộ của bạn tăng về số lượng và chất lượng). Theo Clutch, cứ 10 doanh nghiệp nhỏ thì có 8 doanh nghiệp muốn thuê ngoài các chức năng kinh doanh và một trong những lý do là khả năng mở rộng.

• Tăng cường khả năng thích ứng

Theo dữ liệu của Capital Counselor, 16% startups thuê ngoài phát triển phần mềm để đạt được sự linh hoạt. Bạn có quyền kiểm soát phạm vi công việc bạn nhận được và có thể phân bổ nguồn tài chính và nhân lực dựa trên khối lượng công việc. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là bạn nên có một nhóm lớn và trả tiền cho tất cả các chuyên gia; gia công phần mềm cho phép bạn chỉ sử dụng số tiền cần thiết để hoàn thành một hoặc nhiều nhiệm vụ.

• Mở rộng tệp khách trung thành

Bằng việc mang tới cho người dùng một sản phẩm tốt, doanh nghiệp có thể giữ chân người dùng lâu hơn, biến họ thành khách hàng trung thành. Khi một người dùng đã trở thành khách hàng trung thành của doanh nghiệp, họ thường mang lại lợi nhuận lớn hơn cho công ty hơn là những khách hàng mới. 

4.2 Hạn chế khi gia công phần mềm

Mặc dù hiệu quả rõ ràng của nó, gia công phần mềm không phải là một quá trình hoàn hảo. Vì vậy, những khó khăn bạn có thể gặp phải khi làm việc với một nhà cung cấp gia công phần mềm là gì?

• Khó khăn trong giao tiếp

Đây là một trong những vấn đề gia công phần mềm phổ biến nhất vì nhiều lý do. Ví dụ: khả năng giao tiếp của bạn có thể bị ảnh hưởng do trình độ tiếng Anh kém của nhà cung cấp. Chọn một đối tác CNTT, kiểm tra trình độ tiếng Anh của họ trước và thảo luận với đại diện của công ty hoặc riêng với các thành viên trong nhóm để giải quyết.

Một vấn đề phổ biến khác là sự khác biệt đáng kể về thời gian. Nó cũng có thể được điều chỉnh bằng cách tạo lịch họp (thích hợp cho bạn và nhà cung cấp) cho phép bạn thiết lập giao tiếp đúng cách. Ví dụ, các chuyên gia của Cleveroad chọn các công cụ sau để liên lạc với bên ngoài:

– Google Meet, Slack và Zoom. Dịch vụ giao tiếp với khách hàng qua tin nhắn và cuộc gọi video

– Các công cụ thiết kế Web Figma, InVision để cộng tác với khách hàng và tạo thành phần trực quan

• Hạn chế trong quản lý

Các nhóm gia công phần mềm đa số sẽ làm việc ở xa địa điểm của doanh nghiệp. Điều đó có nghĩa là bạn sẽ hiếm khi nhìn thấy bất kỳ thứ gì trong số họ (đặc biệt nếu bạn không đến địa điểm kinh doanh của nhà cung cấp). Vì vậy, làm thế nào để bạn chọn, kiểm tra và thuê một nhóm ở xa bạn?

Trước tiên, bạn nên xem xét các mục tiêu dự án của mình và tiến hành phân tích doanh nghiệp nhỏ. Xác định thị trường thích hợp của bạn, tiến hành phân tích đối thủ cạnh tranh và lập kế hoạch chức năng phần mềm gia công phần mềm để tiết kiệm tiền và hiểu những gì bạn muốn từ giải pháp sắp tới.

Tiếp theo, chọn một công ty bằng cách đọc các bài đánh giá trên các nền tảng xếp hạng và tuyển dụng, các trang Dribbble/Behance, v.v. Khi quyết định chọn nhà cung cấp, hãy xem xét danh mục đầu tư, xếp hạng kinh doanh và lĩnh vực chuyên môn của họ. Giai đoạn quan trọng nhất bạn nên trải qua là thảo luận với đại diện công ty về bảo mật dữ liệu, ngân sách dự án và bất kỳ vấn đề nào khác cần được giải quyết.

• Rò rỉ dữ liệu

Rò rỉ dữ liệu là một trong những vấn đề cấp bách nhất hiện nay và làm việc với nhà cung cấp luôn đòi hỏi phải chia sẻ một số thông tin. Bạn có thể giải quyết bằng cách tiếp cận một công ty đối tác và ký NDA.

Ngoài ra, bạn nên hỏi nhà cung cấp xem họ có sử dụng các công cụ bảo mật như chính sách quyền riêng tư của người dùng, lưu trữ dữ liệu riêng tư và mã hóa hay không hoặc liệu các giải pháp của họ có tuân thủ Quy định bảo vệ dữ liệu chung (GDPR) hay không, v.v.

• Kiểm soát chất lượng sản phẩm

Nếu bạn coi trọng chất lượng hơn số lượng thì bạn nên bắt đầu quan tâm đến nó ngay từ bây giờ. Kiểm tra bộ kỹ năng của nhóm sắp tới của bạn (cả kỹ năng cứng và mềm). Hãy nhớ rằng cả hai loại kỹ năng đều cần thiết cho quá trình phát triển thành công. Hơn nữa, bạn nên tham gia vào quy trình gia công phần mềm, tham dự mọi cuộc họp để theo dõi tình hình kinh doanh và hiểu các vấn đề hàng ngày của nhóm.

Các doanh nghiệp Việt Nam giờ đây có thể dễ dàng tìm các đối tác gia công phần mềm phú hợp ngay trong nước.

5. Gia công phần mềm tại Việt Nam

Với tốc độ phát triển CNTT ấn tượng, các doanh nghiệp Việt Nam giờ đây có thể dễ dàng tìm các đối tác gia công phần mềm phú hợp ngay trong nước. Khi làm việc cùng với một công ty cung cấp dịch vụ gia công phần mềm Việt Nam, doanh nghiệp có thể tối ưu kết quả đạt được nhờ những lợi ích sau.

5.1 Nhân sự CNTT chất lượng cao

Theo nhận định của các chuyên gia, Việt Nam đang có một nguồn nhân lực CNTT đầy hứa hẹn về chất và lượng cũng như thị trường tiềm năng và tăng trưởng kinh tế. Trình độ và kỹ năng của các lập trình viên Việt Nam thường xếp hạng khá cao trong các báo cao liên quan về ngành CNTT:

• Lập trình viên Việt Nam thuộc Top 6 các quốc gia hàng đầu về dịch vụ gia công phần mềm (2021) theo Xếp hạng về chỉ số vị trí dịch vụ toàn cầu của Kearney.
• Việt Nam là một trong hai điểm đến gia công phần mềm hàng đầu ở Đông Nam Á theo Accelerance.
• Việt Nam xếp hạng 2 Châu Á Thái Bình Dương và thứ 22 toàn thế giới theo Chỉ số Kỹ năng Toàn cầu (GSI) năm 2020.
• Việt Nam nằm trong Top 10 trên bảng Xếp hạng toàn cầu của Khảo sat Lập trình viên tốt nhất theo Skillvalue. 

Những con số trên cho thấy tiềm lực mạnh mẽ của thị trường lao động CNTT của Việt Nam. Không chỉ vậy, nguồn lực này sẽ là tiền đề vững chắc để các doanh nghiệp có thể phát triển những sản phẩm “make-in-Việt Nam” chất lượng và giới thiệu chúng với thị trường quốc tế. Vì vậy, nếu doanh nghiệp của bạn đang cân nhắc sử dụng dịch vụ gia công phần mềm, bạn hoàn toàn có thể tìm tới các đối tác đáng tin cậy trong nước. 

5.2 Chi phí hợp lý

Điều này có vẻ là khá rõ ràng khi so sánh chi phí sinh hoạt và giá nhân công của Việt Nam với các khu vực nổi tiếng với dịch vụ gia công phần mềm khác trên thế giới như Mỹ hay Đông Âu. 

Theo báo cáo, nếu gia công phần mềm ở Việt Nam (hoặc khu vực Đông Nam Á), doanh nghiệp có thể giảm thiểu chi phí phát triển sản phẩm từ 20-30% so với chi phí hợp tác với một đơn vị nước ngoài. 

Bằng cách sử dụng nhân lực của bên thứ ba, doanh nghiệp có thể giảm thiểu những chi phí liên quan tới cơ sở vật chất, đào tạo và hỗ trợ cho nhân viên. Điều này rất hiệu quả với những công ty chỉ có nhu cầu phát triển một số sản phẩm nhất định, không yêu cầu một đội ngũ IT riêng  để hỗ trợ trong một thời gian dài.

5.3 Giao tiếp dễ dàng

Khi làm việc với các đối tác gia công ở nước ngoài, một trong những thách thức lớn nhất doanh nghiệp Việt Nam gặp phải là rào cản ngôn ngữ và thời gian. Sự khác biệt về hai yếu tố này có thể gây ra nhiều trở ngại trong quá trình triển khai dự án, từ đó có thể kéo dài thời gian và gây lãng phí nguồn lực. 

Nhưng điều này sẽ không còn là nỗi lo lắng khi doanh nghiệp Việt Nam làm việc với một công ty gia công phần mềm trong nước. Mọi thông tin có thể được trao đổi dễ dàng, sẽ không có khác biệt về mặt thời gian. Hơn nữa, doanh nghiệp và đơn vị gia công có thể gặp mặt trực tiếp để thúc đẩy quá trình trao đổi thông tin hỗ trợ cho dự án. Điều này gần như là không thể khi doanh nghiệp hợp tác với công ty gia công phần mềm nước ngoài.

5.4 Sử dụng nguồn lực hiệu quả

Gia công phần mềm cũng giúp các doanh nghiệp Việt Nam nâng cao hiệu quả kinh doanh vì giờ đây họ có thể tập trung vào năng lực cốt lõi của mình trong khi công ty gia công phần mềm giúp họ xử lý các phần việc khác. Nói cách khác, các doanh nghiệp có thể sử dụng nguồn lực của họ hiệu quả hơn.